Corona-regulatie: Waarom? Daarom!

Vanavond staat er een belangrijke persconferentie gepland. We krijgen dan te horen hoe het verder gaat. Er zijn veel mensen in Nederland angstig nu alles anders is dan ooit. Horeca-ondernemers zitten met vragen als: ‘’kan mijn zaak weer open?’’ De kappers en de fysiotherapeuten, de haptoherapeuten en nagelstylisten willen ook graag hun zaakje draaiende houden. Veel kinderen willen terug naar normaal. Lekker naar school. De ouders van de wiebelige/ angstige kinderen die wensen ook vurig dat alles weer bij het oude komt zodat hun kind weer normaal kan functioneren en rust vindt in de dagelijkse structuur. Ik weet het niet wat het gaat worden vanavond. Ik denk in ieder geval dat Rutte ons gaat uitleggen HOE we langzaam uit de intelligente lockdown gaan komen. Hij gaat ons weer de weg wijzen die we moeten volgen en een stipje aan de horizon geven. Evenals dat hij ons vertrouwenwekkend zal vertellen dat de regering er alles aan gaat doen om eventuele hobbels op lossen. Hij zal ons een samen-gevoel geven: samen kunnen we dit aan, dit is de weg die we moeten gaan.

Wederom een voorspelling van hoe het zal gaan in de persconferentie, en wederom iets om van te leren, ook als ouders. Rutte gaat ons vertellen HOE we het gaan doen, want ingaan op de vraag WAAROM… dat is niet altijd even handig. De vraag WAAROM levert namelijk heel vaak antwoorden op die meer angst inboezemen dan dat ze vertrouwen geven. Stel je voor dat een kapper aan Rutte zou kunnen vragen waarom zijn zaakje nog niet open mag? Stel je voor dat Rutte zou gaan uitleggen wat er allemaal kan gebeuren als we te vroeg te teugels laten vieren. Dan zou er waarschijnlijk een verhaal komen van een doemscenario van een virus dat weer veel ruimte krijgt en dat heel Nederland op de iC zou komen te liggen. Niet zo fijn en angstopwekkend. Omdat in zo’n doemscenario niemand het meer weet en niemand controle heeft. WAAROM roept vaak iets op en niet altijd het goede.  

Zo is het in een gesprek met kinderen ook van belang eens goed na te denken over de vraag WAAROM. Ik zal het uitleggen aan de hand van een aantal voorbeelden.  Als Pietje de groep uitgezet wordt en niet meer mee mag doen van de andere kinderen, en de ouder wordt benaderd om dit op te lossen. Stel je voor dat de ouder vraagt: ‘’waarom mag Pietje niet meer mee doen?’’ Dan komt er vast en zeker een heel verhaal waar Pietje door het slijk wordt gehaald, en waar je als ouder ook geen speld meer tussen kan krijgen. Voor je het weet sta je te scheidsrechteren over een situatie waar je niet eens bij was. Niemand gaat zich hier beter van voelen.

Als een kind bang is om te slapen en de ouder vraagt WAAROM ben je bang? De reactie zal diep in de angst gaan en het kind zal alles opnoemen van monsters, dieven, inbrekers en kinderlokkers. Voor je het weet sta je als ouders zelf onder het bed te checken of er echt geen krokodillen onder het bed liggen. Eerder angstopwekkend dan geruststellend zo vlak voor het slapen gaan.

En zo had ik gisteren een gezinsgesprek waar we het hadden over eventueel een dagje naar school omdat het thuis zoveel ruzie en onrust oplevert om met zijn allen thuis te zijn, waarop de jongen roept: ‘’Nee dat wil ik niet.’’ Vader vraagt direct: maar waarom niet? Waarop de jongen al zijn doemscenario’s uit de kast trekt waar vader dan ook geen antwoorden meer op weet. De angst is dan al zo toegenomen, dat het kind ook niet meer kan luisteren naar eventuele terechte geruststellingen.

Kinderen stellen zelf de vraag ook wel eens aan volwassenen: ‘’WAAROM mogen we niet naar school?’’ Als je daarop antwoordt klinkt dat als: ‘’dan kunnen we ziek worden, of dan kan oma of opa ziek worden, en oude mensen gaan vaak dood aan dit virus’’ of iets dergelijks. Of kinderen vragen: ‘’WAAROM moet ik op tijd naar bed?’’ ‘’Omdat je genoeg slaap nodig hebt als kind misschien?‘’ Vaak gepaard met een heleboel uitleg over het groeien van de hersenen en de gevolgen van slaaptekort… angstopwekkend en voor veel kinderen totaal niet te volgen of te overzien.

Waarom WAAROM zo’n rotvraag is? Daarom dus. Het is een wat vage vraag die ruimte geeft voor allerlei antwoorden waar niemand veel blijer van wordt.

Wat dan wel? Rutte zal ons vandaag vertellen HOE DAN? En verbazingwekkend hoe dat werkt als een manier om de weg te vinden als je het zelf even niet meer weet. Dat de weg gewezen wordt HOE dan en dat we er wel komen, samen met elkaar. Stel je voor dat ik op de situaties die ik hierboven schetste eens de HOE-vraag zou invullen, dan krijgt dat ook een andere wending. Pietje mag weer niet meespelen maar als de ingeschakelde ouder vraagt aan de kinderen HOE we  er nu voor kunnen zorgen dat het straks weer gaat lukken dat Pietje mee mag doen? Dan gaan de meeste kinderen in de oplossingsgerichte stand. En Pietje, die vermoedelijk heel vervelend deed, krijgt direct te horen hoe hij zijn gedrag kan verbeteren. Allemaal weer op weg.

Zo zal het bange kind in de avond te horen krijgen van zijn ouders: ‘’Als je zo bang bent, HOE kunnen we het dan beter voor je maken? Want wij weten zeker dat jou niets kan overkomen. Zullen we een lichtje aanlaten, of de deur open?’’ En de monsters blijven in de kast en worden niet uitgenodigd zich in vol ornaat te tonen.

En als kinderen de WAAROM-vraag rond de regels in huis aan ouders stellen, dan is het echt niet nodig daar heel uitgebreid antwoord op te geven. Het enige wat het vaak oplevert is discussie. Ouders weten vaak dondersgoed waar ze heen willen en waarom ze bepaalde regels hebben. Op een rustig moment zou je in een familievergadering eens kunnen kijken HOE die regels aangepast kunnen worden, bijvoorbeeld omdat kinderen ouder zijn geworden. Echter: daar waar het gaat om belangrijke zaken houd je koers, wijs de weg, erken dat het lastig is, en help kinderen het vol te houden. Samen komen we er wel. Waarom? Daarom!

Blijf gezond!